Bir Asmaaltı çocuğu olarak anımsadığım kadarı ile yazmak istedim.

Kıbrıslı Türklerin en eski mesleği kunduracılıktır.

Kundura sanatı yemeni ile başlar(Ayağa ayakkabı olarak giyilen)Deden en eski yemenici ustası idi. Kayınpederimin anlattığına göre günde iki saat camekân önüne dizilip köyden gelen gençlere zanaatı öğretirdi.

Sonraki yıllar bu zanaat ayakkabı işine dönüştü. En meşhur ayakkabıcı ustası da Türklerdi.

Toplum içinde büyük bir kitle oldukları için da sendikalaşmışlardır.

Sendikalaştıkları sendika ise PEO idi. Yıllar böyle geçerken 1955 yılından itibaren ayrışmaya başlayan toplum içinde bu sendikalı kunduracılar liderlik baskısı ile komonist ilan edildiler. Tek suçları AKEL’e bağlı PEO üyesi olmaları idi.

Hatta durum o kadar ileri götürüldü ki günlük gazetelerde PEO’dan istifası yayınlanmayanın infaz edileceği kendilerine söylendi.

Neticede hepsi da istifa ettiler. Küçük atölyelerde işlemeye başladılar.

Kimisi da meslek değiştirdi. En büyük örneği Halil Alasya oldu önceleri sağırın meyhane olarak sonra da Alasya bar olarak içkili lokanta işine girdi. Sonra Avusturalya’ya göç ederek orada da bu mesleğini sürdürdü ve büyüdü,

Mesleklerine küçük işletmelerde devan eden ve örgütçülüğe inananlar bir araya gelerek AYKO Kundura şirketini kurdular.

Bina sorunlarını da Rahmetli Necati Özkan(Türk Necati)çözdü.Girdiği Liderlik savaşında Asmaaltındaki Fabrikası yakılan Necati bey yanık binanın bir bölümünü bu şirkete verdi.

Teşkilat bu şirkete bir koşulda faaliyet izni verdi. Yönetim kurulunda bir temsilcileri olacaktı. Kabul edildi ve Kara Mehmet yönetim kurulu üyesi oldu.

Bu da yetmedi ve fabrikanın çıkış noktasında rahmetli İsmail Sadıkoğlu bir temizleyici dükkanı açarak giren çıkan kontrol edildi. Kara Mehmet da Yönetimde ve işletme içinde ayni kontrolü yürüttü. Şirket çok başarılı oldu hatta o zamanın güçlü markası BATA’nın da önüne geçti.

Zamanla çeşitli nedenlerle AYKO Kooperatif Merkez Bankasına devredildi.

1974 sonrası yönetim AYKO’yu destekleme ve büyütme yerine Ayakkabı ithaline izin vererek bu fabrikanın sonunu hazırladı.

Bu şekilde toplumun yarattığı en büyük değerimiz yok oldu gitti.

AYKO’yu kuran ustaların bu ün kemikleri sızlamaktadır.

Öz kaynaklarınızı tüketenler da baş tacıdır.

Yazıklar olsun geçmişine sahip çıkamayan bizlere.