1950 yılı öncesi Kıbrıs’ta Yunan emelleri için özellikle kilise ile işbirliği içinde bir ilhak politikası geliştirilmiştir.

1951 yılında kilisede yapılan referandum ile de ENOSİS kararı alınmış ve bu yolda mücadele için EOKA tedhiş örgütü kurulmuştur.

EOKA’nın amacı adayı Yunanistan’a bağlamak için silahlı yer altı mücadelesi yürütmekti.

Başlangıçta İngiliz’e karşı bir mücadeleydi.

Burada İngiltere bir uyanıklık yapıp böl ve yönet politikası doğrultusunda önce Türk azınlık gurubunun kurulmasını desteklerken diğer taraftan da Kıbrıs da taraf olmamakta direnen Türkiye’yi da taraf yapmak için her türlü oyunu sahneye koyma mücadelesi vermiştir.Sonunda Londra konferansında bunu başarmış ve toplanmayan konferans sonucu da açıkladığı bir sonuç bildirgesi ile Türkiye’yi taraf ilan etmiştir.

Artık Kıbrıs’ta üç taraf vardır.

1. ENOSİS’çiler
2. TAKSİM’ciler
3. Bu bölünmeden parsayı toplamanın peşinde olan İngilizler.

Bu mücadelede ilk hata Türk tarafından gelmiş ve o dönemde İngiliz’e karşı EOKA’nın yürüttüğü savaşa karşı sanki dabizi da hedef alın dercesine Türkler İngiliz’in safında komando ve oksilyari polis olarak EOKA’ya karşı ön safta görev almışlardır.

Diğer taraftan Türkiye da kendi emelleri için TMT teşkilatını kurarak BEY yönetimini başlatmıştır.

Türklerin İngiliz safında EOKA’ya karşı ön safta mücadele etmesi EOKA’nın önceleri sadece İngiliz’e karşı yürüttüğü mücadeleye Türkleri da dahil etmesine neden olmuştur.

Bu durum en fazla İngiliz ve Türkiye’nin politikasına hizmet etmiştir.

İngiliz her iki tarafı birbirine düşman etmeyi başarmış.

Türkiye ise kendi Taksim politikasına hizmet edecek bir ileri karakol sahibi olmuştur.

Sonuçta ben yaşlarda olanların hatırlayacağı gibi ansızın bir çözüme ulaşılmış ve Kıbrıs Cumhuriyeti kurulmuştur.

İçeriğinin ne olduğunu anlamadan da bir bayram yaşadık.

İngiliz egemen üsler kazanarak bu üsleri Türkiye ve Yunanistan’ın garantisi altına almış,

Yunanistan adada EOKA’ya karşı savaşan komando ve oksilyari polislere hayat garantisi vermeyerek adadan göçlerini sağlamış ve adada zaten azınlık olan Türk nüfusunu daha da azatmış.

Türkiye ise BEY yönetimi altında adada asker da bulundurarak TAKSİM’e karşı mücadele edecek ileri karakolunu güçlendirmiş ve garantör ülkelerden biri olmuştur.

Bundan sonraki yazım 1960’da kurulan Cumhuriyet neden 3 yıl gibi kısa bir süre sonra çöktü.