Seçim ve Halk Oylaması Yasası'nı değiştiren tasarısıyla ilgili düşüncemi daha önce yazmıştım. Konu dün meclisin gündemindeydi. UBP-CTP ve DP tasarının komiteden geldiği şekliyle kabulunden yana tavır koyup oy kullandı. Karşı çıkan TDP'nin 2 ve TKP Yeni Güçlerin bir milletvekili oldu. Sadece 3 milletvekili tasarıyı yetersiz bulup ret oyu kullandı. Ve tasarı oy çokluğuyla geçmiş oldu. Yarından itibaren onay için Cumhurnbaşkanının önüne gidecek. Sayın Akıncı Seçim ve Halkoylaması Yasası konusunda daha önce "halkın beklentisinin ilçelere göre değil, KKTC'nin tek seçim bölgesi olması yönünde" olduğunu açıklamış ve meclis halkın beklentilerine uygun davranmaya çağırmıştı.
Yapılan düzenleme ile, yapılacak ilk milletvekilliği genel seçimlerinde tüm seçmenler tüm ilçeler için oy kullanacaklar. Geçmişte her seçmen sadece kendi ikamet ettiği ilçe için oy kullanırdı. Bu tasarı yasalaştığında önümüzdeki seçimlerde tüm ilçeler için ayrı ayrı oy vermek durumunda olacak.
Seçim sistemimizde oy kullanma şekli mühür vurmaya dayalı yöntem ve mühür kullanmadan karma oy kullanma şeklinde izah edilebilen iki yöntem vardır.
Bu yöntem yeni tasarıda da korunmaktadır. Seçmenler oy vermek istedikleri partiye mühür vurduktan sonra adayların sırasını yeniden düzenlemek amacıyla tercihleme de yapa bileceklerdir. Tercihleme hakkı her ilçenin çıkaracağı milletvekili sayısının yarısı kadardır. Buna göre seçmen her ilçenin kaç milletvekili çıkaracağını bilecek. Bu sayının yarını bulacak kesirleri dikkate almadan tercih sayısını saptayacak ve o sayı kadar aday için tercih işaretleyecek.
Yüksek Seçim Kurulu geçtiğimiz Cuma günü ilçelerin çıkaracağı milletvekili sayılarını açıkladı. Buna göre Lefkoşa 16, Gazimağusa 13, Girne 10, İskele 5, Güzelyurt 4, ve Lefke 2 miletvekili çıkaracak. Seçmen vatandaş sandığa gittiğinde bu bilgileri bilecek ve orada bölme yapıp her ilçe için kaç adaya tercih yapacağını saptayıp oyunu kullanacak.
O bölmeleri burada yapmak gerkirse; şöyle bir sonuca ulaşırız: Lefkoşa İlçesi için 8 adaya tercih kullanılabilir. Ne az, ne de fazla olmayacak şekilde. Gazimağusa için 6 adaya, Girne için 5 adaya, İskele için 2 adaya, Güzelyurt için 2 adaya ve Lefke için 1 adaya tercih yapılaması gerekecek.
Karma oy kullkanmak isteyenler ise, mühür kullanmayacak, birden fazla partiden veya en az bir parti ve bağımsız adaylar arasından kalemle işaretleyerek, en az 24, en fazla 50 adaya oy verecek. Bunu yaparken ilçelerin çıkaracağı milletvekili hatırlayıp en ez yarısı, en fazla da ilçenin çıkaracağı milletkili sayısı kadar olacak şekilde ouyunu kallanacak.
Bu seçim sistemiyle yapılacak seçimlerde seçmenin iradesi ne kadar sağlıklı yansıyacak bunu yaşayarak göreceğiz.
Bu tasarıya ret oyu kullanan milletvekillerini kutluyorum.