Ekolali çocuğun duyduğu kelimeleri, cümleleri tekrar etmesidir.
Konuşma becerisine sahip otizmli çocuklarda sıklıkla rastlanabilir ancak her ekolali davranışı gösteren çocuğun da otizmli olduğu söylenemez.
Çocuk 3 yaşını tamamlamasına rağmen ekolali devam ediyorsa otizmden şüphelenilebilir.
Çocuğum Her Söyleneni Neden Tekrar Ediyor?
Öncelikle çocuğun ekolali davranışını neden sergilediğini tespit etmek ve ona uygun yöntem geliştirmek doğru olacaktır.
Çocuk söylenenleri tekrar ederek dikkat çekmek istiyor olabilir.
Söylenenleri anlamaya ve anlamlandırmaya çalışıyor olabilir.
Konuşmayı sürdürme çabası gösteriyor da olabilir.
Çocuğun yaşının ilerlemesi ve doğru tespit yapılmasına bağlı olarak ekolali davranışı azaltılabilir.
Eğer dikkat çekmek için söylenenleri tekrar ediyorsa kesinlikle görmezden gelin.
Aksi halde çoçuk amacına ulaşmış, siz de bu davranışı pekiştirmiş olacaksınız.
Dikkatini, ilgisini çekecek başka bir etkinliğe yönelterek ekolaliyi azaltmaya yardımcı olabilirsiniz.
Otizmli çocuklarda görülen ekolali onların sosyal yaşantılarını olumsuz etkileyerek iletişim kurmada zorluk yaşamalarına neden olacaktır.
Ekolali Hangi Şekilde Karşımıza Çıkar
Ekolali, anında yapılan ekolali ve gecikmeli ekolali şeklinde karışımıza çıkabilir.
Anında ekolali çocuğun söylenenleri duyduğu anda tekrar etmesidir.
Örnegin;
Ögretmen: Adın ne?
Çocuk: Adın ne? (Soruya cevap vermez, soruyu tekrar eder)
Gecikmeli ekolalide ise çocuk o an değil de daha önceden duyduklarını tekrar edebilir.
Örneğin evde annesi "sessiz ol" diye sık sık sesleniyorsa çocuk okulda herhangi bir etkinlik ile uğraşırken "sessiz ol, sessiz ol, sessiz ol" şeklinde arka arkaya tekrarlarda bulunabilir.
Ekolaliyi Önlemek İçin Ne Yapmalıyız?
Ekolaliyi önlemede öncelikle çok sabırlı olmak gerekmektedir.
Mutlaka bir uzmandan yardım alınmalıdır.
Ekolali dikkat çekmek amacıyla yapılıyorsa kesinlikle görmezden gelinmelidir.
Çocuk iletişim kurarken doğru ifade ve sözcükleri kullanamıyor ise öncelikle bunlar kazandırılmalıdır.
Her doğru ifadesi ödüllendirilerek ekolali azaltılmaya çalışılmalıdır.
Bazı durumlarda ekolaliye izin vermekte gerekebilir.
Çocuk kendisine söylenen cümleyi anlamaya çalışıyor olabilir. İşte istisna olarak bu durumlarda ekolaliye izin verilebilir.
Davranışlar, kalıplaşmış jest ve mimikler ile net ve anlaşılır ifadeler kullanılarak kazandırılabilir.
Ekolali davranışı gözlemlenen çocuklarda basit, anlaşılır, kısa ve net cümleler kurmaya özen gösterilmelidir.